PITANJE:
Na kojoj se osnovi u islamu grade i zasnivaju društvene kategorije i slojevi (klasna podjela)? Kako se izgrađuju i do koje granice postoje?
ODGOVOR:
Zahvala pripada Uzvišenom Allahu, dž.š. Ljudska društva su kroz historiju upoznala različite oblike i forme klasnih podjela. U nekim od njih klasna podjela je bila tako zasnovana da su postojali vladajući slojevi, vojska, zemljoradnici i robovi. Na temelju takvih podjela u društvu, pojavilo se mnogo nepravde, podjarmljivanja, tlačenja, ekspoloatisanja i zakidanja elementarnih ljudskih prava.
Što se tiče Allahovog, dž.š., zakona, Šerijata, on, apsolutno, ne poznaje takvu podjelu, nego izjednačava prava bogatog i siromašnog, uglednog i onog koji to nije. Jedini temelj na čijoj osnovi dolazi do razlike i nadmetanja za prvenstvo među ljudima u islamu jeste ono što je spomenuto u časnom Kur'anu, gdje Allah, dž.š., kaže: “O ljudi, Mi vas od jednog čovjeka i od jedne žene stvaramo i na narode i plemena vas dijelimo da biste se upoznali. Najugledniji kod Allaha je onaj koji Ga se najviše boji. Allah, uistinu, sve zna i nije Mu skriveno ništa.” (El-Hudžurat, 13.)
U tom smislu su i riječi Allahovog Poslanika, s.a.v.s.: “O ljudi, uistinu, je vaš Gospodar jedan i vaš (pra)otac je jedan. Nema prednosti Arap nad nearapom, ni nearap nad Arapom, niti bijelac nad crncem, niti crnac nad bijelcem, osim po bogobojaznosti!..” (Ahmed u Musnedu, hadis br. 22391, a on se nalazi u Es-Silsiletus-sahiha, hadis br. 2700.)
Ovo je temelj i osnova na kojem počiva društvo u islamu. Čovječanstvo danas u svojim kosmopolitskim okvirima, i u svojim nagađajućim vizijama pokušava ostvariti jedan od društvenih oblika, ali u tome doživljava neuspjeh. Razlog tog neuspjeha leži u činjenici da ne slijedi jedini ispravni put koji vodi do cilja. To je put ka Allahu, dž.š., i zbog toga što ne staje pod jedinstven Allahov, dž.š., bajrak koji okuplja.
Ljudi koji žive na planeti Zemlji međusobno su povezani različitim oblicima veza. Sve one imaju svoju važnost i privlačnost u njihovim životima.. Tu su rodbinske veze, moć (snaga, sila), novac (bogastvo), a i ono što nastaje iz raspodjele ovih vrijednosti što se oličava kroz pragmatične, ekonomske i druge veze. Položaji i pozicije ljudi, u međusobnim odnosima, kroz historiju se međusobno razlikuju, te jedni imaju prednost nad drugim po ovozemaljskim kriterijima. Zatim dolazi islam da jasno i decidno kaže: “Najugledniji kod Allaha je onaj koji Ga se najviše boji.” (El-Hudžurat, 13.)
Odbacujući i prezirući tako sve vrijednosti koje su imale svoju težinu i važnost u dotadašnjem životu ljudi, i zamjenjuje sve to novom vrijednošću koja se direktno crpi i uzima iz Objave i koja je jedina priznata kod Uzvišenog Allaha, dž.š. Radi se o bogobojaznosti koja se manifestira i pokazuje kroz robovanje i činjenje ibadeta Onome koji nema sudruga, djeteta i takmaca, zatim kroz pokornost Njemu u onome što je naredio i klonjenju onoga što je On zabranio, želeći time postiće Allahovo, dž.š., zadovoljstvo, i Njegov Džennet, i strahujući od Njegove srdžbe i Džehennema. Allah, dž.š., vidi ono što Njegovi robovi rade.
Muhammed Salih el-Munedždžid
